diyabet neden olur ne demek?

Diyabet, vücudun yeterince insülin üretmemesi veya vücudun ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamaması nedeniyle kan şekeri (glikoz) seviyelerinin yüksek olması durumudur. Bu durum, uzun vadede birçok ciddi sağlık sorununa yol açabilir.

Diyabetin temel nedeni, vücudun insülin üretme ve kullanma şeklindeki bir bozukluktur. İnsülin, pankreas tarafından üretilen ve kan şekerinin hücrelere girmesine yardımcı olan bir hormondur. Hücreler glikozu enerji için kullanır. Diyabet, bu süreçte bir aksama yaşandığında gelişir.

Diyabetin iki ana tipi vardır:

  • Tip 1 Diyabet (Otoimmün Diyabet): Vücudun bağışıklık sistemi, pankreasın insülin üreten hücrelerine saldırarak onları yok eder. Bu, vücudun hiç insülin üretememesi veya çok az insülin üretmesi anlamına gelir. Tip 1 diyabet genellikle çocukluk veya genç erişkinlikte başlar ve yaşam boyu insülin enjeksiyonu gerektirir. Genetik yatkınlık bir risk faktörüdür ancak tam nedeni bilinmemektedir.

  • Tip 2 Diyabet: Vücut yeterince insülin üretmez veya vücuttaki hücreler insüline karşı dirençli hale gelir (insülin direnci). Bu, kan şekerinin hücrelere girememesine ve kan şekerinin yükselmesine neden olur. Tip 2 diyabet genellikle yetişkinlikte gelişir ve genellikle obezite, fiziksel aktivite eksikliği ve aile öyküsü ile ilişkilidir. Genetik yatkınlık önemli bir rol oynar.

Diyabet risk faktörleri şunları içerir:

  • Aile öyküsü: Diyabet öyküsü olan bir aile üyesine sahip olmak riskini artırır.
  • Obezite: Aşırı kilolu veya obez olmak, özellikle karın bölgesinde yağ birikimi varsa, tip 2 diyabet riskini önemli ölçüde artırır.
  • Fiziksel aktivite eksikliği: Düzenli egzersiz yapmamak, tip 2 diyabet riskini artırır.
  • Yaş: Yaş ilerledikçe diyabet riski artar.
  • Irk ve etnik köken: Bazı ırk ve etnik gruplar (örneğin, Afrikalı Amerikalılar, Hispanik Amerikalılar, Asyalılar ve Amerikan Yerlileri) tip 2 diyabet geliştirme riski daha yüksektir.
  • Gestasyonel diyabet: Gebelik sırasında gelişen geçici bir diyabet türü olan gestasyonel diyabet, gelecekte tip 2 diyabet geliştirme riskini artırır.
  • Polikistik over sendromu (PCOS): Bu hormonal bozukluk, tip 2 diyabet riskini artırır.

Diyabet karmaşık bir hastalıktır ve gelişimi birçok faktörün birleşimiyle ilgilidir. Erken teşhis ve uygun yönetim, komplikasyonları önlemek ve yaşam kalitesini korumak için çok önemlidir. Diyabet şüphesi durumunda bir doktora danışılması gereklidir.